Gordi srednjovekovni div u srcu ravnice

Zaista je velelepna i zaista opravdava činjenicu što se Bač sa okolinom nalazi na preliminarnoj listi Uneskove svetske kulturne baštine.

 

Tvrđava u Baču je važan, višeslojan lokalitet i istorijsko mesto. Kompleks utvrđenog zamka sa podgrađem smešten je na oštrom i dubokom bivšem rečnom meandru Mostonge. Izgradnjom hidrosistema Dunav-Tisa-Dunav ispražnjeno je korito Mostonge, a time je tvrđava sa podgrađem ostala bez vodenog ogledala. Tvrđava u Baču se prvi put pominje već u 12. veku, ali kao palisadna, dok je ova današnja izgrađena od opeke i dignuta u vreme ugarskog kralja Karla Roberta, u periodu 1338. do 1342. godine. Kroz svoju burnu istoriju tvrđava je često menjala gospodare, ali je najduže bila crkveno imanje. Konačno je stradala u vreme Rakocijeve bune, kada je razrušena. U novije vreme država ulaže značajna sredstva kako bi se ovaj spomenik kulture konzervirao i sačuvao. Obnovljena je centrala, donžon, kula u kojoj su arheološke postavke materijala nađenog na ovom lokalitetu, a donžon je ujedno i jedan od retkih donžona u srednjovekovnim tvrđavama Srbije koji ima uređen enterijer, odnosno unutrašnje prostorije. Ovo je najbolje očuvan srednjovekovni istorijski kompleks u Vojvodini. Danas ovaj lokalitet, na kome se iz godine u godinu izvode konzervatorski i arheološki radovi, ima potpuno obnovljenu Donžon kulu koja je otvorena za posetioce. Posmatrajući specifičan odnos prirodnog i kulturnog nasleđa oblasti, dosad nijedna druga lokacija na levoj obali Dunava nije prepoznata sa takvim vrednostima kao tvrđava u Baču. Ono što odlikuje područje opštine Bač jeste izuzetna koncentracija prožimanja kulturno-istorijskih i prirodnih vrednosti.

 

U Baču osim tvrđave možete saznati i interesantne podatke o hamamu, koji predsatvlja jedini ostatak islamske civilizacije na području današnje Vojvodine. To je bila javna građevina u kojoj su se neizmenično kupali muškarci i žene tadašnjeg Bača, koji je u to vreme imao čak šest čaršija, a stanovnika koliko Sombor, Titel i Subotica zajedno. Franjevački samostan je poseban istorijski biser u kojem su se nekada nalazile prva apoteka i biblioteka u ovom delu zemlje, ali i najstarije orgulje na području Vojvodine (iz 1716. godine) koje su 1827. zamenjene novim velikim orguljama koje su još i danas u funkciji i sviraju se redovno na nedeljnoj misi.

 

Svi ovi nemi svedoci bogate i slavne prošlosti svakako da predstavljaju simbole i ponos gradića u jugozapadnom delu Vojvodine po kojem je cela regija Bačka dobila ime.

 

Većina posetilaca i turista se slaže da kada se nađe na ovom velelepnom mestu oseti poštovanje prema srednjovekovnom divu, arteriji koja čuva srce bačke ravnice i vekovima odoleva zubu vremena, te vas doziva da mu se uvek iznova vratite.

 

Tanja Mitić